
E-Makbuz, geleneksel kağıt makbuzların dijital ortamda oluşturulmuş versiyonudur. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen standartlara uygun olarak düzenlenen ve dijital olarak saklanan bu belge, ödeme ve tahsilat işlemlerinin belgelendirilmesini sağlar.
E-Makbuz, elektronik ortamda düzenlenir, elektronik imza (e-İmza) veya mali mühür ile imzalanır ve alıcıya dijital olarak iletilir. Kağıt makbuzun dijital hali olan e-Makbuz, özellikle serbest meslek erbapları, komisyoncular ve aracı kurumlar için büyük kolaylık sağlar.
E-Makbuz Türleri
E-Serbest Meslek Makbuzu (E-SMM):
Serbest meslek erbaplarının hizmet bedeli karşılığında düzenlediği dijital makbuzdur.
Örnek: Avukat, doktor, mali müşavir hizmetleri.
E-Müstahsil Makbuzu:
Tarım ve hayvancılık sektöründe üreticiden yapılan mal alımlarının dijital ortamda belgelendirilmesidir.
Örnek: Çiftçilerden alınan ürünlerin kayıt altına alınması.
E-Gider Pusulası:
Vergi mükellefi olmayan kişilerden yapılan mal ve hizmet alımlarında düzenlenir.
Örnek: Vergi mükellefi olmayan bir kişiden alınan ikinci el ürünler.
E-Makbuzun Avantajları
Kağıt Tasarrufu: Kağıt, baskı ve kargo maliyetlerini ortadan kaldırır.
Kolay Arşivleme: Dijital ortamda saklanır ve gerektiğinde kolayca erişilebilir.
Hızlı Gönderim: E-posta veya SMS ile anında alıcıya iletilebilir.
Yasal Güvence: Elektronik imza ve mali mühür ile güvence altına alınır.
Çevre Dostu: Kağıt kullanımını azaltarak doğaya katkı sağlar.
Dijital Raporlama: GİB’e kolayca raporlanır, vergi süreçleri hızlanır.
Kimler E-Makbuz Düzenlemek Zorundadır?
Serbest meslek erbapları (avukat, doktor, mali müşavir vb.)
Tarım ve hayvancılık sektörü mükellefleri
Vergi mükellefi olmayanlardan mal ve hizmet satın alanlar
Komisyoncular ve aracı kurumlar
GİB tarafından belirlenen ciro sınırını aşan firmalar için e-Makbuz düzenleme zorunluluğu vardır.
E-Makbuz Nasıl Düzenlenir?
Mali Mühür veya E-İmza Alınır:
GİB üzerinden mali mühür başvurusu yapılır.
Başvuru Yapılır:
GİB’in resmi internet sitesi üzerinden e-Makbuz uygulamasına kayıt olunur.
Yazılım Seçimi:
GİB onaylı özel entegratör yazılımı seçilir.
Ayrıca, GİB portalı üzerinden de makbuz düzenlenebilir.
Makbuzun Hazırlanması:
Makbuzda yer alacak bilgiler sisteme girilir.
Elektronik imza veya mali mühür ile imzalanır.
Gönderim ve Raporlama:
E-Makbuz, alıcıya dijital ortamda gönderilir ve GİB’e raporlanır.
E-Makbuz İçeriği Nasıl Olmalıdır?
Bir e-Makbuzda bulunması gereken temel bilgiler:
Düzenleyen ve alıcı bilgileri (Ad, soyad, vergi numarası)
Makbuz numarası ve tarihi
Mal veya hizmetin tanımı
Birim fiyat ve toplam tutar
Vergi oranı ve tutarı
Elektronik imza veya mali mühür
Ödeme yöntemi (Nakit, kredi kartı, banka havalesi vb.)
E-Makbuz ile E-Fatura Arasındaki Farklar
Özellik | E-Makbuz | E-Fatura |
---|---|---|
Amaç | Hizmet veya komisyon bedelini belgelemek | Mal ve hizmet satışını belgelemek |
Zorunluluk | Serbest meslek erbapları, çiftçiler, komisyoncular | E-Fatura mükellefleri |
Gönderim | E-posta, SMS, yazılım | GİB portalı üzerinden |
Format | PDF ve XML | XML (UBL-TR) |
Saklama Süresi | En az 10 yıl | En az 10 yıl |
E-Makbuzun Saklama Süresi
Vergi Usul Kanunu’na göre, e-Makbuzlar en az 10 yıl boyunca dijital ortamda saklanmalıdır.
Bu süre zarfında, belgelerin bozulmadan ve erişilebilir bir şekilde muhafaza edilmesi gerekir.
E-Makbuz İptali Nasıl Yapılır?
E-Makbuz düzenlendikten sonra, 7 gün içinde iptal edilebilir.
İptal işlemi, GİB portalı veya özel entegratör yazılımı üzerinden yapılır.
İptal edilen makbuzlar, iptal edilen belgeler listesine eklenir ve GİB’e bildirilir.
E-Makbuz ile İlgili Yasal Düzenlemeler
Vergi Usul Kanunu (VUK): E-Makbuz düzenleme ve saklama şartlarını belirler.
Türk Ticaret Kanunu (TTK): Ticari belgelerin delil niteliğini ve saklama süresini düzenler.
Elektronik İmza Kanunu: Elektronik belgelerin hukuki geçerliliği ile ilgilidir.
Sıkça Sorulan Sorular
E-Makbuz düzenlemek zorunlu mu?
Evet, belirli sektörlerde faaliyet gösteren ve GİB’in belirlediği ciro limitini aşan mükellefler için zorunludur.
E-Makbuzda KDV indirimi yapılabilir mi?
Evet, e-Makbuz KDV indirimi için kullanılabilir.
E-Makbuz ile kağıt makbuz birlikte düzenlenir mi?
Hayır, e-Makbuz düzenlendiğinde kağıt makbuz kullanmaya gerek yoktur.
E-Makbuz ne kadar süre saklanmalıdır?
En az 10 yıl boyunca dijital ortamda saklanmalıdır.
E-Makbuz iptali nasıl yapılır?
Makbuz düzenlendikten sonra 7 gün içinde iptal edilebilir. İptal işlemi GİB portalı veya entegratör yazılımı üzerinden yapılır.
İlk yorum yapan olun